Warto już teraz zainteresować się tematem pod kątem własnej firmy i jej zespołu.

Dlaczego wprowadza się normę uzupełniającą do standardu ISO 45001?

System Zarządzania Bezpieczeństwem Pracy ISO 45001:2018 podkreśla, że organizacja jest odpowiedzialna za bezpieczeństwo pracowników i innych osób, na które mogą mieć wpływ jej działania. Odpowiedzialność ta obejmuje promowanie i ochronę ich zdrowia fizycznego, a także psychicznego.
 
- Nowa norma pojawi się w celu eliminowania oraz minimalizowania ryzyka związanego z zagrożeniami psychospołecznymi – podkreśla Joanna Jędrzejak, audytor i trener w EcoMS Consulting, zaangażowana w projekty dotyczące dostosowania systemu zarządzania bezpieczeństwem do wymagań normy ISO 45001:2018.

Zagrożenia psychospołeczne wynikają z niewłaściwego sposobu organizacji pracy, niekorzystnego otoczenia społecznego lub środowiska pracy czy nieodpowiednich warunków pracy. Niebezpieczeństwa tego typu przyczyniają się do utraty zdrowia i dobrego samopoczucia pracowników, a przez to oddziałują na funkcjonowanie całej organizacji.

W odniesieniu do pracowników mogą prowadzić do negatywnych skutków psychicznych, fizycznych i społecznych (np. choroby układu krążenia, zaburzenia snu, lęk, depresja czy wypalenia zawodowe).
W efekcie zmniejsza się zadowolenie z pracy, zaangażowanie oraz produktywność.

Konsekwencje dla organizacji będą jak najbardziej policzalne - coraz słabsze wyniki działalności,  zwiększone koszty wynikające z absencji chorobowej, rotacji pracowników oraz obniżona jakość produktów i usług. Zwiększy się również poziom ryzyka wystąpienia wypadków i urazów, a także ryzyko utraty reputacji organizacji.

Jak zapobiegać zagrożeniom psychospołecznym w pracy oraz jak nimi zarządzać?

- Organizacje są odpowiedzialne za identyfikację zagrożeń i minimalizowanie związanego z nimi ryzyka. Dzięki wykorzystaniu odpowiednich narzędzi możemy płynnie zarządzać ryzykiem psychospołecznym oraz skutecznie zapobiegać występowaniu zagrożeń z nim związanych – zauważa Joanna Jędrzejak z EcoMS Consulting.

Audyt zdrowia psychicznego (analiza luk)

Przed rozpoczęciem procesu zarządzania ryzkiem psychospołecznym wskazane jest wykonanie wstępnej analizy swojej organizacji pod kątem przyjętych praktyk wspierających zdrowie i bezpieczeństwo psychiczne pracowników. W oparciu o wyniki ankiety elektronicznej przeprowadzonej wśród wszystkich pracowników, możliwe jest podjęcie decyzji odnośnie zidentyfikowanych potrzeb.

Edukacja

Należy wziąć pod uwagę fakt, że większość pracowników ma ograniczoną wiedzę na temat zdrowia psychicznego, a duży procent postrzega „zdrowie psychiczne” jako synonim „choroby psychicznej”. Konsultacje z pracownikami posiadającymi ograniczony zasób wiedzy w tym zakresie mogą przynieść odwrotny skutek do zamierzonego. Dlatego poprzedzając identyfikację zagrożeń psychospołecznych i opracowanie mechanizmów kontroli ryzyka, tak ważne jest podnoszenie świadomości pracowników w zakresie zagrożeń psychospołecznych, aby mogli w sukcesywny sposób uczestniczyć w procesach zarządzania ryzykiem zgodnych z ISO 45003.

Mechanizmy kontroli

Norma ISO 45003 wskaże, żeby przy pomocy systemu zarządzania BHP zintegrowanego z procesami biznesowymi organizacji, ryzyka psychospołeczne były zarządzane w sposób spójny z innymi rodzajami ryzyk związanymi z bezpieczeństwem i higieną pracy. Można zatem stosować podobną metodologię aby radzić sobie z nimi w tak samo logiczny i konsekwentny sposób.

Kluczem pełne zaangażowanie

Współudział pracowników na każdym etapie procesu ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia zamierzonego efektu w zarządzaniu zagrożeniami psychospołecznymi.

Należy jednak pamiętać, że sukces zarządzania ryzykiem psychospołecznym (podobnie jak w innych standardach ISO) zależy od zaangażowania wszystkich szczebli i funkcji organizacji, zwłaszcza najwyższego kierownictwa. Na nich spoczywa duża odpowiedzialność za tworzenie kultury wspierającej pozytywne zdrowie psychiczne. System powinien obejmować rozwijanie ich kompetencji w zakresie odpowiedzialności za zdrowie psychiczne pracowników czy wspierania powrotu do pracy.